په د افغانستان بانک کې د فساد د قضیو د څېړنې په بهیر کې د ناسمو نظریاتو او تورونو په اړه توضیحات

د افغانستان بانک مطبوعاتي اعلامیه

نېټه: ١٣٩٩د چنګاښ ۱١

موضوع: په د افغانستان بانک کې د فساد د قضیو د څېړنې په بهیر کې د ناسمو نظریاتو او تورونو په اړه توضیحات

دا مطبوعاتي اعلامیه د د افغانستان بانک د رهبرۍ د قانوني اقداماتو پر وړاندې په دې اداره کې د فساد د څېړنې په اړه د تورونو په ځواب کې مهم ټکي رانغاړي.

د طلوع نیوز خپرونه:

• د طلوع نیوز خصوصي تلویزیون د ۱۳۹۹ لمریز کال د چنګاښ په ۱۰ نېټه د شپې ۸ بجو په خپرونه کې په مرکزي بانک کې د فساد پر وړاندې مبارزې بهیر تر بحث لاندې ونیو چې په دې توګه په یاده خپرونه کې د ځینو مطرح شویو ناسمو معلوماتو د سمون او اصلاح په اړه یادونه کوو.

• د یادې خپرونې په جریان کې د ولسي جرګې یو تن ښاغلي وکیل د افغانستان بانک د لوړ پوړو کارکوونکو په ګوښه کولو کې د ملکي خدمتونو قانون پلي کولو اړتیا ته اشاره وکړه. د یادونې وړ ده چې د افغانستان بانک د یوې خپلواکې ادارې په توګه د خپل ځانګړي قانون تابع دی او دا قانون د بحث وړ موضوعاتو د تنظیم په اړه په ځانګړې توګه د پلي کیدو وړ دی.

• همدا ډول، د افغانستان د روڼتیا څار بنسټ مسؤل په یاده خپرونه کې د فساد په یادو قضیو کې د بانک د عالي شورا د پریکړې د بیرته اخیستلو غوښتونکی شو. د ډېرې خواشینۍ ځای دی چې د یوې داسې ادارې مسؤل چې خپله له فساد سره د مبارزې ادعا کوي، خو د افغانستان بانک د عالي شورا په پریکړو کې د بدلون غوښتونکی دی. دا په داسې حال کې ده چې د بانک عالي شور چې د تصمیم نیولو تر ټولو لویه مرجع ده، د فساد اووه قضیې د لویې څارنوالۍ محترمې ادارې ته استولې دي. دې غوښتنې د روڼتیا څار بنسټ خپلواکي او تمامیت تر پوښتنې لاندې راوستي او په ښکاره توګه د د افغانستان بانک د قانون نقض کول دي چې د ۳ مادې د ۳ بند پر بنست یې د د افغانستان بانک د لوړ پوړو چارواکو د دندو د اجرآتو پر وړاندې هر ډول مداخله او فشار منع کړی دی.

• سربیره پر دې، د افغانستان بانک پخواني مالي آمر قراردادیانو ته په غیر قانوني توګه د پیسو ورکړې طی مراحل کړي چې له دې امله په غیر قانوني توګه د نوموړي د ګوښه کولو ادعا بې بنسټه ده.

د ظرفیت لوړونې په اړه د افغانستان بانک د قراردادي شرکت په مدیریت کې فساد

هغه کسان چې له خپلو دندو څخه ګوښه شوي، د فساد په اوو قضیو کې ښکیل دي چې د دوسیو څېړنې یې شاوخوا یو کال دوام وکړ، خو له هغه وخت وروسته د یادو دوسیو د څېړنې د بهیر بشپړیدنه د د افغانستان بانک د پخوانۍ رهبرۍ لخوا ځنډول شوې وه. دا قضیې د فساد انفرادي موارد نه دي، بلکې د بانک د پخواني عامل پلاوي تر رهبرۍ لاندې د سیستماتیک فساد د ژور کلتور د شتون ښکارندویي کوي. د دغو قضیو له ډلې، د بېلګې په توګه د یوې قضیې په اړه نور معلومات په لاندې توګه وړاندې کیږي:

• د افغانستان بانک د څارنې برخې د ظرفیت لوړونې په موخه له یو شرکت سره د ۲۰۱۷ زیږدیز کال د نومبر په میاشت کې د ۳.۵ میلیونه امریکایي ډالرو په ارزښت قرارداد کړی ؤ.

• ورپسې، د د افغانستان بانک دریو پخوانیو کارکوونکو د بډو په توګه له قراردادي څخه د دې قرارداد د ارزښت د ۱۰ سلنې ورکړې غوښتنه کړې وه، چې یاده موضوع څلور میاشتې مخکې د پژواک خبري اژانس لخوا هم خپره شوې وه. (https://www.pajhwok.com/en/2020/02/25/employees-dab-suspended-alleged-corruption-reinstated)

• د د افغانستان بانک له بودجې څخه د بانک د عالي شورا له تائید او له تخصیص پرته ۵۸ زره امریکایي ډالره په غیر قانوني توګه قراردادي ته ورکړل شوي دي.

• داخلي پلټنه ښکاره کوي چې ۴۵ زره امریکايي ډالره په مشکوکه توګه له یوه نړیوال شرکت څخه د یوه داخلي شرکت حساب ته لیږدول شوي ؤ.

• یاده قضیه د لویې څارنوالۍ محترمې ادارې ته سپارل شوې وه، خو د معلوماتو د بشپړولو په موخه بیرته د افغانستان بانک ته راجع شوې.

• قراردادي ته د کار له اجراء څخه د ډاډ له ترلاسه کولو او د کار د محصول په نه موجودیت کې د قرارداد د پیسو ورکول.